ماه محرم که فرا میرسد، تلویزیون «مختارنامه» را پخش میکند و «معصومیت از دست رفته» و «شب دهم» را، آن هم برای مرتبه چندم، تکرار مکررات. در موسم هفته دفاع مقدس هم «خاک سرخ» و «شوق پرواز» را. این سنت هر ساله این رسانه است. اوضاع در سینما از این هم بدتر است؛ تمامی آثار هنر هفتم در حوزه دفاع مقدس به سالی یکی دو فیلم ختم میشود، خوشبینانه و تماشای فیلمی تاریخی مذهبی درخور و قابل اعتنا نیز که دیگر به یک آرزوی محال و دست نیافتنی میماند. «رستاخیز» تنها فیلم ساخته شده در سینما با محوریت موضوع عاشورا و قیام امام حسین (ع) در یک دهه گذشته سال هاست که به سبب پارهای از ایرادها و خرده گیریها به محاق توقیف رفته و رنگ پرده نقرهای را به خود ندیده است.
به راستی چرا دست تلویزیون و سینمای ما در حوزه آثار مناسبتی این قدر خالی است؟ سینما که همیشه بحث و دغدغه سرمایه گذاری و بازگشت سرمایه را دارد و صداوسیما هم سالهاست ناله میکند از کمبود بودجه و فقدان اعتبار.
چه عاشورا و قیام امام حسین (ع) و چه دفاع مقدس از روایتهای ناگفته کمتر پرداخته شدهای برخوردار هستند که اتفاقا بار داستانی و دراماتیکی بالایی دارند. از سوی دیگر، هنوز هم این مباحث، دغدغه خیل عظیمی از دوستداران آثار نمایشی است و مشتاق تماشای آثاری با محوریت این دو موضوع هستند. تکلیف سینما که مشخص است؛ ساخت آثار این چنینی که صرف هزینه و وقت زیادی را طلب میکند، بدون حمایت دستگاهها و نهادهای ذیربط امکان پذیر نیست و انتظار ورود بخش خصوصی به تنهایی در این حوزهها نیز پرتوقعی است. در تلویزیون، اما اوضاع کمی فرق دارد. رسانه ملی از بیت المال ارتزاق میکند و دارای ردیف بودجه سالانه است. حضور پیش از این کارگردانان کارکشته و آزمون پس دادهای همچون داوود میرباقری و حسن فتحی هم در این رسانه عمومی، فرصت مغتنمی است تا با سپردن بودجه و زمان کافی و وافی، شاهد تولید آثار فاخر و ماندگار بود. در طول سال سریالهای متعددی در تلویزیون ساخته میشود و روی آنتن میرود که اتفاقا بسیاری از این آثار، در جلب مخاطب هم موفق نیستند و با اقبال عمومی مواجه نمیشوند.
چه نیکو است که مدیران شبکههای دیداری سازمان صدا و سیما، با اتخاذ یک سیاست هوشمندانه و در پیش گرفتن رویکردی خردمندانه، هزینههای ساخت چند مجموعه خنثی، بی کیفیت و کم مخاطب را تجمیع کرده و به ساخت اثری مناسبتی البته فاخر و درجه یک اختصاص دهند. تولید و به سامان رساندن سریالهایی ماندگار مانند مختارنامه یا شب دهم، به لحاظ ارزشی و محتوایی چندین برابر مجموعههای معمولی، بها و اجر و قرب دارد. به طور قطع در میان سریالهای ماندگار تلویزیون در پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نام مجموعههایی همچون امام علی (ع)، مختارنامه، شب دهم و ... میدرخشد. از سوی دیگر، آثار فاخر و ماندگار مذهبی تاریخی عموما زنگار گذشت زمان را نیز به خود نمیگیرند و تاریخ مصرف و انقضا ندارند.
قیام امام حسین (ع) و واقعه عظیم عاشورا و همچنین ۸ سال دفاع مقدس، پیوندی ریشه دار و قریب با فرهنگ عمومی جامعه دارد و سلیقه همگانی، ساخت آثار نمایشی با محوریت این دو موضوع را مشتاق است و میطلبد، چه بر روی پرده نقرهای و چه در قاب جعبه جادویی. بر مدیران فرهنگی کشور است که امکانات و بسترهای لازم را برای ساخت این گونه سریالها و فیلمها فراهم آورند و با پشتیبانیهای موجدانه و صمیمانه، کارگردانان و فیلمسازان دغدغهمند و خلاق را تشویق به حضور و فعالیت در این عرصه نمایند. قیام عاشورا و جنگ تحمیلی دارای قصههای دراماتیک و جذاب هستند که میتوانند آثاری قابل توجه و مخاطب پسند را حاصل آورند.
مخاطبان تلویزیون تا چه زمانی باید هر ساله و در ایام محرم و هفته دفاع مقدس، شاهد تکرار چندباره معدود آثار نمایشی باشند که در این دو حوزه ساخته شده است؟ اقبال بینندگان به تکرار سریالهایی همچون مختارنامه، شب دهم، معصومیت از دست رفته و خاک سرخ و فیلمهایی مانند سفیر، از کرخه تا راین، دیدبان، کیمیا و ... نشان از دلبستگی آنها به واقعه عاشورا و جنگ تحمیلی دارد. پس باید فرصت را غنیمت شمرد و از این ظرفیت بالای رسانهای برای بازنمایی و انعکاس بخشی از این دو واقعه عظیم، نهایت بهره را برد.
ارسال نظر